In mijn vorige blog schreef ik over het breipatroontje voor de Waldorfpoppen. Toen ik het jasje aan het ontwerpen was, kwamen we te praten over het verven van garen, en het leek Kamrin een leuk idee om de patroontjes als een pakketje te verkopen, samen met een bolletje handgeverfd garen.
Dat leek mij natuurlijk ook leuk, en snel bestelde ik bij World of Wool een kilo Blue Faced Leicester wol in sokkendikte. Dat garen had ik ook gebruikt voor het spikkeltjesgaren, en ik had daar nog een beetje van over, zodat ik alvast aan een proefje kon beginnen. Eerst een verfbad gemaakt in de tinten oranje, met een klein beetje paars. Dit was gebaseerd om mijn combo-vestje. Het vestje zag er goed uit, en ondertussen was de kilo binnengekomen.
Eerst heb ik strengetjes gemaakt van ongeveer 20 gram. Dit is ruim voldoende om een vestje van te breien. De strengetjes heb ik lekker rommelig uitgespreid op het aanrecht. Daarna heb ik op mijn eigen wijze “een beetje van dit en een beetje van dat” een blauw-turquoise en een paars-roze variant geverfd. Na het stomen en uitspoelen heb ik daar weer bolletjes van gemaakt. En daaromheen een echt Kat-banderolletje gedaan.
Kamrin heeft het pakketje te koop in haar atelier en via de webshop www.waldorfdollsupplies.nl

In Noorwegen sprak ik met een Noorse spinster die prachtige paars-roze wol aan haar spinnewiel had gehangen. Zij sprak niet zo goed Engels, en ik maar een klein beetje Noors, maar met wat heen en weer vragen en hulp van een jongere breister, ben ik aan de weet gekomen hoe zij die wol had geverfd. De verf is afkomstig van korkje, dat is een mos dat ze met een mes van de stenen afschrappen. Dus toen we een paar dagen later op de fjell waren, heb ik voorzichtig wat mos losgekrapt. Volgens de vrouw hoefde ik er niet veel van te hebben voor het verven van meerdere tinten, een handjevol. Later toen we in Rondane waren, zagen we nog veel meer andere mosjes. En toen Eelco stond te vissen, ben ik gaan oogsten. Ik heb nog vier andere andere soorten meegenomen. Toen moesten de mosjes gedroogd worden, en daarvoor heb ik bij de supermarkt een doosje pantykousjes gekocht, ze hadden alleen zwarte!
Omdat ik toch een beetje meer houvast wilde hebben, ben ik op zoek gegaan naar recepten op internet. Ik kwam verschillende recepten tegen, en over het algemeen kwam het er op neer dat je een handjevol mos in een pot moest doen, daarbij water en ammonia (in de verhouding 2:1). Elke dag moet je twee keer de deksel even van de pot halen om wat zuurstof toe te laten. Nadat je de deksel er weer op hebt gedaan, mag je even lekker schudden! Van de korkje nam ik 25 gram, van de de andere 15 gram en alles in 200 ml water 100 ml ammonia.
Na drie maanden heb ik de potjes geleegd in een klein verfpannetje en langzaam aan de kook gebracht, en weer laten afkoelen. De kleur leek helemaal niet op paars of rose.  Toen heb ik een streng in aluin gebeitste wol/bamboe in vijf gelijke strengen verdeeld. Het eerste deel ging de grote verfpan in, de verf (en nog steeds het korstmos dat weer in een panty zat omdat anders alles in de wol zou gaan zitten) erbij en geverfd. De streng heb ik in het bad laten afkoelen. De volgende dag de tweede streng geverfd enzovoorts. Steeds werd de kleur wat lichter. Het is helaas niet de mooie kleur die ik had gehoopt, maar de kleur loopt wel mooi van donker naar licht. De andere potten zijn nog dicht, daar ga ik later mee verven.

Eind vorig jaar kreeg ik de statistieken van mijn weblog, cijfertjes en grafiekjes. Dat vind ik leuk, maar het was wel bedroevend dat ik slechts 3 keer iets had gepost vorig jaar. Wel had ik drie keer het Opera House in Sydney vol met lezers uit 44 landen. Voornamelijk uit Nederland en Belgie maar ook uit Scandinavie en Amerika. De drukste dag was 31 juli (terwijl ik lekker met vakantie was!). En het meest gelezen stukje was Wol verven op zonne-energie, hierop kreeg ik zelfs een reactie van een energie bedrijf.
Om al die volgers niet teleur te stellen, en omdat ik het zelf ook leuk vind om te doen, heb ik me voorgenomen om meer te posten. En wanneer kan je dan beter beginnen dan op 1 januari met met een korte samenvatting van het vorige jaar?

Het Autumn vest van Kaauni wol heb ik bij de schouder dichtgenaaid. Tijdens de breigroep hebben we besproken hoe je het veiligste in je trui kan knippen. Eerst heb ik een zigzagsteekje gestikt, waarna ik  het armsgat heb open geknipt. Met de eerste mouw ben ik nu halverwege.

In het voorjaar ben ik samen met Annelies in het huisje van Dineke in Zweden geweest. Ik heb daar het materiaal gesponnen dat we op de Landelijke Spindag hadden gekregen. We kregen allemaal vier verschillende mengsels, door ruilen zonder te huilen had ik uiteindelijk alleen materiaal in geel/groen/blauw. Er zat ook nog een beetje witte acryl bij, waarvan ik het meeste niet heb gebruikt. De draad heb ik gesponnen met een Woolee Winder die de draad heel netjes over je spoel verdeelt tijdens het spinnen zodat je dit niet zelf hoeft te doen. Vooral bij het twijnen is dit heel prettig. Van de draad heb ik later in het jaar polswarmers gebreid. Op de foto zie je dat ik niet genoeg garen had voor mijn derde polswarmer, de eerste ben ik verloren toen ik ze voor de eerste keer aanhad.

In Zweden heb ik ook een heel mooi linnen/katoenen garen gekocht om een trui van te breien. Daar ben ik ook al mee begonnen, dus hierover zal dit jaar ook nog een stukje komen.

In de zomer hebben we met de breigroep voor Inez kleine truitjes gebreid. Ik heb het patroontje geschreven voor het truitje. Zij maakt poppetjes die de truitjes aan krijgen, en als haar kinderboekje wordt uitgegeven krijgen de eerste klanten deze erbij cadeau. Het was erg leuk om met de groep aan eenzelfde patroon te werken. En al heb je allemaal hetzelfde patroon, er zijn heel veel verschillende truitjes gebreid.

Toen we van de zomer in Noorwegen op een markt waren, heb ik van een Noorse spinster geleerd hoe je met korstmos kan verven. Tijdens onze wandelingen op de hoogvlakte hebben we diverse korstmossen verzameld. Deze moeten eerst een paar maanden in water met ammonia blijven staan. Ze mogen er nu wel uit, en binnenkort ga ik er mee verven.

Het laatste project van 2014 was een mysterie KAL. Vantevoren wist ik dat het een sjaal zou worden met ingewikkelde kabelpatronen. En hoeveel garen ik nodig had. Vanaf november kwam elke week een deel van het patroon. Helaas moest ik vanwege een blessure bij het derde deel afhaken. Gelukkig ben ik nu weer heel voorzichtig begonnen met elke dag een toertje breien.

Dit jaar zijn er dus genoeg projecten om over te schrijven, ik wens iedereen een heel creatief 2015!

Al een tijdje ben ik van plan om wol te verven op de “solar dyeing”  manier. Ik heb wat informatie gezocht en gevraagd, en vandaag was ik zover dat ik het ging uitproberen. Eerst naar Dille en Kamille voor een paar grote glazen flessen, en onderweg maar meteen wat verfmateriaal geplukt. Brandnetel, paardestaart, weegbree, boerenwormkruid en zuring. Ik vind het toch altijd een beetje genant om langs de weg te plukken, en met alle ingredienten in de fietstas, fietste ik snel weer naar huis. Daar heb ik wol opgezocht om te verven. Er lagen nog wat strengetjes Ashford sokkenwol, een restje witte merino en Blue Face Leichester (BFL). Voor de zekerheid de receptuur nog een keer gelezen, 100 gram wol, ongeveer 100 gram plant, 12 gram aluin. Het klinkt niet erg moeilijk, maar om de planten en de wol netjes in die potten te krijgen, was lastiger dan ik dacht. Maar wel erg leuk! In de eerste pot heb ik onderin gele uienschillen gedaan, daarna wat wol en vervolgens wat bloemetjes van het boerenwormkruid, en weer wat wol in de pot laten zakken. Toen was de zuring aan de beurt, omdat hier van die kleine losse bloemetjes aan zitten, heb ik die eerst in een pantykousje gestopt zodat ze niet tussen de wol gaan zitten.Daarna weer wol, dan wat blaadjes weegbree, wol, gedroogde eucalyptus met bloemetjes en daarop het laatste restje wol. Helemaal op de top legde ik nog een paar losse blaadjes van de eucalyptus die nog op tafel lagen. En wat draadjes saffraan. De aluin had ik opgelost in water en dat goot ik eerst in de pot, en daarna moest de pot verder gevuld worden met water. Dat heb ik de hele middag herhaald, want het water zakt geleidelijk naar beneden. En op het moment dat de eerste pot klaar was, begon ook de zon te schijnen (gelukkig!). De tweede pot heb ik gevuld met walnotenbast, paardenstaart, rode uienschillen, berkenbast en mos (uit Noorwegen), weer een pantykousje met zuring, en als laaste een handjevol gedroogde eucalyptus. Deze keer de lange blaadjes. Omdat ik bang was dat de aluinoplossing in de eerste pot niet goed door de hele pot was verspreid, heb ik nu halverwege een halve hoeveelheid aluin toegevoegd en aan het einde de rest. In de tuin staan nu twee potten te wachten tot het zonnetje weer gaat schijnen. De eerste pot is nu echt vol, de tweede krijgt zo nu en dan een beetje water. En nu moet ik wachten, en jullie ook, want de potten mogen pas over drie maanden opengemaakt worden!

Nu ik weer helemaal aan het verven ben, met natuurlijke materialen, wil ik laten zien dat dat niet alleen maar aarde-kleuren oplevert. Deze keer heb ik geprobeerd om een beetje systematisch te werk te gaan. Het naaldvilt en de lont wol heb ik in ongeveer 12 gelijke delen verdeeld. Er waren drie verfbaden, dus in elk bad konden vier lappen en vier strengen. De helft van de wol heb ik voorbehandeld met aluin, dus in elk bad kwam twee keer een gebeitse portie en een onbehandelde portie. Vervolgens heb ik eerst een uienbad gemaakt, ik wist dat ik daar goede resultaten mee  had geboekt, du daar ben ik mee begonnen. Eerst lekker opgekookt tot een soort uiensoepje, één lap gebeitste wol, één lap onbehandelde en ook de lontwol (wel en niet gebeitst). Na een uurtje pruttelen, de wol eruit gehaald. Vervolgens het bad laten afkoelen, en de nieuwe wol alvast voorbereid door het in steeds heter water te leggen. Ik heb maar één grote verfpan, dus het is een beetje schipperen. In het restbad ook weer dezelfde porties gedaan.
En dit hele proces heb ik nog een keer herhaald met cochenille, en met eucalyptus. Het resultaat is een hele stapel lappen in verschillende tinten geel, oranje en roze.
Hierop wil ik nog printen, maar dat wordt een nieuw verhaal….

Nee, dit gaat niet over mijn eigen grijze kapsel, maar over een zak grijze wol. Die had ik gekregen en ik vond de kleur prachtig. Toen ik het zag wilde ik het gaan spinnen om er iets met kabels van te breien. Maar zoals dat vaker gaat, is het dat niet geworden! Eerst heb ik wat gebruikt om mee te vilten. Ik wílde een paars tasje vilten met een grijze binnenkant. De laag grijze wol had ik over de paarse wol gelegd, en toen heb ik het geheel even in de droger gedaan. En dat had ik  beter niet kunnen doen. Het was één grijze pluizenbol geworden. Er zaten haren in de wol die overal doorheen waren gevilt, en ook in de droger!
Het spinnen met de wol ging wel beter, er kwam een redelijke draad uit. Maar toen vond ik het toch te saai worden. Ik heb ongeveer de helft van de wol geverfd met Ashford verf in de kleuren hot pink, purple en navy blue. Dat werd een hele mooie streng lontwol. De gekleurde wol heb ik iets dikker gesponnen, en los getwijnd met de grijze. Dat zou eerst een vestje worden, maar het was te weinig wol. En na de les 3d breien denk ik dat het een Hedgehog muts gaat worden.

Dineke had een hele bol sokkenwol in de knalroze (met een beetje rode) verf gedaan. En omdat de buitenkant meer verf had opgenomen dan de binnenkant, verliep de kleur heel mooi. Van die wol had ik haar beloofd te breien, zodat je het effect goed kon zien. Dit konden we dan mooi op de Handwerkbeurs in Arnhem laten zien.
Het sjaaltje begint met een aantal steken, en aan één kant zet je elke naald een steek erbij op, zodat hij steeds breder wordt. Om die puntjes te krijgen, kant je aan de andere kant elke vijfde naald een paar steken af. Zo krijg je een sjaal die heel mooi valt. Als je draad bijna op is, kan je alle steken in één keer afkanten. Ik was dus heel enthousiast begonnen, je hebt dan nog niet zoveel steken en je ziet meteen het resultaat. Maar hoe langer je breit, hoe meer steken je moet maken in een toer! Het sjaaltje heb ik pas afgebreid, helaas te laat voor de beurs!

Met vijf vrouwen hebben we bij de Spinners een hele dag geverfd en geprint met natuurlijke materialen. We hadden een paar verfbaden, onder andere cochenille (roze), walnoten (bruin), blauwhout en uien (geel). Toen de baden stonden op te warmen, hebben we wolvilt, vilt, zijde en katoenen lapjes uitgespreid op de tafel. Daarop hebben we bladeren (o.a. eucalyptus, passievrucht, en varen) bloemen (viooltjes) en bessen (bosbessen) gelegd. Vervolgens de lapjes om een tak (met mos) gewonden en heel stevig vastgedraaid en vastgezet met een draadje. Deze pakketjes gingen in de verschillende pannen. Het is handig als je de draden lang laat, zodat je het pakketje gemakkelijk uit de pan kan halen.
Terwijl de baden aan het pruttelen waren, konden we nieuwe pakketjes maken. En zo hebben we met z’n allen heel wat pakketjes geverfd. Na het eerste verfbad hebben we nog een tweede ronde gedaan, nu met gebeitste stof, en we hebben pakketjes van het ene verfbad in het andere gedaan. Uiteindelijk zijn ook de laatste pakketjes uit het verfbad gehaald. We  hebben er een paar open gemaakt, maar het was beter om nog even te wachten. Dat lukte niet altijd even goed, twee dagen later had ik alle lapjes open gemaakt. Wat een prachtige kleuren en printjes zijn het geworden. En uiteindelijk hadden we allemaal onze eigen lapjes weer!

Alle goede dingen komen weer een keertje terug, zo ook het verven met natuurlijke materialen. En daarbij denkt iedereen meteen aan het verven met uienschillen. Dat heb ik dan ook weer gedaan, maar wel een beetje anders. Om te beginnen heb ik van de groentenboer een grote zak paarse en gele uienschillen gekregen. In één van de twee prachtige boeken van India Flint staat een hele simpele methode. Het heet nu eco-printing, en het wordt nog mooier dan 25 jaar geleden. De uienschillen heb ik op een lap naaldvilt gelegd, met een lap zijde. Daartussen nog wat eucalyptus bladeren, want die verven ook heel mooi. Toen met de plantenspuit flink wat azijn erop gesproeid. De lappen zijn heel erg strak opgerold en opgevouwen tot een pakketje, met een stevig postbode-elastiek er omheen. En toen moest ik wachten……. De lappen zouden minimaal 1 week, maar liever langer (tot een half jaar!) moeten rusten. Ik heb ze in een afsluitbare emmer gedaan, want het rook wel een beetje zuur. Zo nu en dan heb ik even gekeken of ze niet gingen schimmelen. Na drie weken hield ik het niet meer, en heb ik de lappen langzaam uitgerold. Wat een geweldig resultaat! Prachtige kleuren. Dit smaakt, ruikt en verft naar meer!

Vandaag heb ik sinds lange tijd weer zelf wol geverfd. Een oude soeppan is tot nieuwe verfpan gemaakt, en ik ben aan de slag gegaan.
Er ligt nog een klos met een gesponnen draad van wol, die ik al eerder bij Dineke had geverfd. Daarin had ik ook de “carrier rods” (langwerpige zijdecocons) meegesponnen. Om deze draad te twijnen wilde ik in dezelfde kleur wol verven. Ik had hiervoor 100 gram witte en 100 gram oatmeal (dat is grijsbruin) Blue Face Leicester wol gekocht. Vandaag heb ik deze geverfd met de kleuren teal (blauw), emerald (groen) en yellow (geel) van Ashford.
Eerst alles netjes gewogen, en uitgerekend hoeveel verf ik nodig zou hebben. Vergat ik nog bijna de azijn toe te voegen, maar ik zag net op tijd dat de fles nog op het aanrecht stond.
Omdat het lekker weer was, kon ik buiten verven. Eerst de witte, en toen de grijze wol geverfd. Lekker kliederen, hier een beetje blauw, daar een beetje groen. Deze keer heb ik maar handschoenen aan gedaan, en ik ben zelf nog gewoon “roze”.
Toen ik naar de verf zocht, kwam ik ook nog een zijden sjaaltje tegen. Dat heb ik opgevouwen, maar niet netjes, een paar keer van boven naar beneden. Daarna een klein stukje van links naar rechts, en toen weer van boven naar beneden. Het rolletje heb ik op een paar plaatsen afgebonden. Dat heb ik op de wol geduwd en de verf trok er meteen in.
De wol heb ik opgerold in de keukenfolie en in een zipzakje gedaan. Toen in een pan water, langzaam opkoken, en dat een klein uurtje laten sudderen.
Als eerste heb ik het sjaaltje er uit gehaald, en ik was er heel erg blij mee. Het ziet er heel mooi uit. De wol wilde ik in de pan laten afkoelen, maar dat heb ik nog geen uur volgehouden.  Toch maar de hete zakjes uit de pan gehaald, en met steeds een beetje kouder water uitgespoeld. Ik vond het er niet “vlekkerig” genoeg uitzien en bedacht dat ik het waarschijnlijk te nat had gemaakt. Maar toen de wol helemaal droog was, zag het er prima uit.