Al een tijdje ben ik van plan om wol te verven op de “solar dyeing”  manier. Ik heb wat informatie gezocht en gevraagd, en vandaag was ik zover dat ik het ging uitproberen. Eerst naar Dille en Kamille voor een paar grote glazen flessen, en onderweg maar meteen wat verfmateriaal geplukt. Brandnetel, paardestaart, weegbree, boerenwormkruid en zuring. Ik vind het toch altijd een beetje genant om langs de weg te plukken, en met alle ingredienten in de fietstas, fietste ik snel weer naar huis. Daar heb ik wol opgezocht om te verven. Er lagen nog wat strengetjes Ashford sokkenwol, een restje witte merino en Blue Face Leichester (BFL). Voor de zekerheid de receptuur nog een keer gelezen, 100 gram wol, ongeveer 100 gram plant, 12 gram aluin. Het klinkt niet erg moeilijk, maar om de planten en de wol netjes in die potten te krijgen, was lastiger dan ik dacht. Maar wel erg leuk! In de eerste pot heb ik onderin gele uienschillen gedaan, daarna wat wol en vervolgens wat bloemetjes van het boerenwormkruid, en weer wat wol in de pot laten zakken. Toen was de zuring aan de beurt, omdat hier van die kleine losse bloemetjes aan zitten, heb ik die eerst in een pantykousje gestopt zodat ze niet tussen de wol gaan zitten.Daarna weer wol, dan wat blaadjes weegbree, wol, gedroogde eucalyptus met bloemetjes en daarop het laatste restje wol. Helemaal op de top legde ik nog een paar losse blaadjes van de eucalyptus die nog op tafel lagen. En wat draadjes saffraan. De aluin had ik opgelost in water en dat goot ik eerst in de pot, en daarna moest de pot verder gevuld worden met water. Dat heb ik de hele middag herhaald, want het water zakt geleidelijk naar beneden. En op het moment dat de eerste pot klaar was, begon ook de zon te schijnen (gelukkig!). De tweede pot heb ik gevuld met walnotenbast, paardenstaart, rode uienschillen, berkenbast en mos (uit Noorwegen), weer een pantykousje met zuring, en als laaste een handjevol gedroogde eucalyptus. Deze keer de lange blaadjes. Omdat ik bang was dat de aluinoplossing in de eerste pot niet goed door de hele pot was verspreid, heb ik nu halverwege een halve hoeveelheid aluin toegevoegd en aan het einde de rest. In de tuin staan nu twee potten te wachten tot het zonnetje weer gaat schijnen. De eerste pot is nu echt vol, de tweede krijgt zo nu en dan een beetje water. En nu moet ik wachten, en jullie ook, want de potten mogen pas over drie maanden opengemaakt worden!

Tijdens het wandelen in het bos zagen we hele stukken waar heermoes (paardenstaart) groeide. Op Pinterest zag ik een foto van wol geverfd met heermoes, dus bij een volgende wandeling hebben we een plastic zak vol geplukt. Thuis heb ik ze in stukken geplukt, want ze hebben van die leuke segmentjes die je gemakkelijk uit elkaar kan trekken. Dit bleek achteraf niet zo handig, je kan ze beter heel laten. De gevilte wol die ik er in heb geverfd werd niet heel erg gekleurd. De volgende keer moet ik misschien iets meer planten gebruiken, ik had nu ongeveer 100 gram vilt en ruim 500 gram planten.

Na een uurtje pruttelen, heb ik er nog eenzelfde lap in gegooid voor een tweede bad. Die kreeg nauwelijks een kleurtje.

Omdat iedereen weet dat ik heel graag met eucalyptus verf, heb ik heel veel bakken met diverse soorten eucalyptus. Ondertussen zijn ze lekker gedroogd en als je ze dan wil gebruiken, is de kans groot dat de blaadjes breken. Ik heb een aantal takjes uitgezocht en ze in een pannetje voorgekookt. Na eer uurtje koken waren de blaadjes lekker zacht geworden, en had ik een nieuw verfbadje. De eucalyptus heb ik op de lappen gelegd, en de grootste lap heb ik netjes opgevouwen en als een soort rollade ingepakt. Deze heb ik weer terug gelegd in het heermoes bad. De andere lap heb ik doorgeknipt, de ene helft ingepakt zoals ik hierboven heb beschreven. De andere lap heb ik ingerold en stevig dichtgebonden. De kleinste twee lappen gingen in het bad waarin ik de eucalyptus had voorgekookt.
Nadat de verfbaden nog eens ruim twee uur hadden geprutteld, heb ik ze laten afkoelen. De volgende dag heb ik de pakketjes uit het verfbad gehaald en uitgepakt. Het blijft altijd weer spannend, maar het was weer heel mooi oranje wat er tevoorschijn kwam. De lappen die ik had ingepakt hadden hele mooie afdrukken aan een kant. Het nadeel van inrollen is dat de afdruk aan beide kanten komt, en dan moet je kiezen welke kant het mooiste is. Of gebruiken voor iets dat je aan twee kanten kan zien. De lappen wil ik ooit samenvoegen tot een jasje, dus misschien wordt het wel een kraagje.

Van een brei-collega uit Zweden kreeg ik een mooi Excelbestandje met mijn Autumn patroon, zodat ik het netjes kan volgen door een regel te selecteren. Maar ondanks dat, kwam ik in de derde toer van de derde rij blaadjes een fout tegen. En niet een foutje waar ik even overheen kon breien.

Ik kon kiezen of ik drie naalden ging uithalen (meer dan 1000 steken) of dat ik een kleine operatie ging uitvoeren. Ik heb voor het laatste gekozen omdat ik dat een leuke uitdaging vond. Door de steken die wel goed waren, drie naalden lager, heb ik een breinaaldje gestoken. Daarna heb ik de steken van de naalden daarboven uitgehaald, en toen moest ik wel verder.

Aan de achterkant moest ik eerst de goede draden pakken voor de eerste toer die ik ging breien. De toer heb ik volgens het patroon (twee keer gekeken of ik het nu wel goed deed!) gebreid, bij de laatste steek had ik nog een klein beetje rode draad over, en toen heb ik met een beetje prutsen en voorzichtig trekken de draad netjes verdeeld over de toer. De tweede en derde toer waren net weer een beetje te strak aan het einde, dus hier weer een beetje de andere kant op geprutst.
Ik ben trots op het resultaat! Omdat de draad niet heel gelijkmatig is, en er aan de achterkant flotteringen zijn van de meegebreide draad, zie je het bijna niet.
Nu kan ik weer gewoon verder breien (de kleuren op de foto’s komen niet overeen met de echte kleuren, die zijn groen (geel/oranje) en rood (licht/donker).

Op de breibeurs had ik blauwe en paarse Bayardine (acryl) gekocht, en ook paarse merino. Daar heb ik nog wat blauwe merinowol bijgemengd op de kaardemolen. Daarbovenop heb ik wat draadjes Sari-zijde gelegd. Bij het spinnen werden die zijdedraadjes een beetje rommelig in de draad, maar het gaf wel een leuk accentje omdat ze rood, zwart en blauw zijn. De draad heb ik wat dikker gesponnen dan ik normaal doe, en het ging verbazend snel. Nadat ik alles had gesponnen, heb ik twee draden samen getwijnd. Met deze draad ben ik toen gaan breien.

Omdat ik niet wist hoeveel garen ik nodig zou hebben voor een vest zonder mouwen, ben ik middenachter begonnen met een opzet op een draad, zodat ik later hier weer verder zou kunnen breien voor de andere helft. Ik had een eenvoudig patroon gekozen, een rechte lap met twee gaten voor de armen. Voor het mooie heb ik langs de hals en voorkant een dubbelzijdige kabel gebreid. Met een speld kan ik het vest hoog of laag dichtmaken.

Na een paar hele drukke weken, had ik me vandaag verheugd op een hele dag slow-tv. De Noorse zender zou een reortage uitzenden over breien, en dat de hele dag. Dat had ik begrepen, maar het blijkt dat ze vanavond pas beginnen met de recordpoging “van schaap tot trui”. Nu  kon ik eindelijk weer eens wat natuurlijks gaan verven. Ik had iets gezien over avocado-pitten, maar daar had je een heleboel avocado’s voor nodig, en die moesten eerst een paar dagen in de ammonia staan. Toevallig waren gister op de brei-avond heel mooie lappen te zien, die geverfd waren door de tanine uit bladeren te timmeren op de stof. En daarna gingen ze in een ijzerbad. Dat heb ik vanmiddag ook geprobeerd!

Wij hebben geen eik in de tuin (die geeft in ieder geval een heel mooi resultaat!), dus moest ik het doen met wat bladeren van de bessen (rode- en kruisbessen). Maar ook van de druif, de klimop en de passievrucht heb ik geplukt. Er staat ook nog een varen bij de vijver, dus daar ook nog wat van geplukt. De buren hebben rozen, daarvoor moest ik even over de schutting, en als laatste nog wat  bladeren van de passievrucht omdat die zo’n mooie vorm hebben.
De blaadjes heb ik meestal tussen twee lapjes gelegd, ik heb zowel wol en zijde , als katoen gebruikt. Met de vijzel heb ik staan timmeren, totdat je kon zien dat de lapjes vochtig en groen werden. Al snel had ik door dat de meeste kleur uit de onderkant van de bladeren komt. En alle blaadjes gaven mooi af.

Toen ik geen zin meer had, heb ik het ijzerwater nog een beetje aangelengd met water en azijn. De lappen voorzichtig in het roestige water gedompeld, en de braam op de katoenen lap werd mooi zwart. Andere bladeren, bv de passievrucht, werden wat donkerder groen. Nu hangen ze te drogen, en daarna moet ik maar eens kijken of ze licht- en wasecht zijn. Er valt nog heel wat aan te verbeteren, maar het was erg leuk om te doen.

Als dank voor mijn hulp heb ik van Dineke een blending board van Ashford gekregen. Dat moet natuurlijk meteen uitgeprobeerd worden. In de kast ligt nog een zak vol met lonten wol om mee te vilten. Die liggen gewoon te wachten totdat ze met elkaar gemengd mogen worden (ze waren van lang geleden toen dochter Fenna tijdens de vakantie een hele mooie draak heeft gevilt). Van elke kleur leg ik wat plukken op het board, je kan het in strepen leggen, maar ik leg het gewoon willekeurig wat plukken neer.

Daarna met een kwast de vezels in het board duwen, ik gebruikte het silicone kwastje uit de keuken, maar daar bleven de vezels aan vast kleven. Vervolgens met de borstel de vezels goed mengen. In het begin is het een beetje uitzoeken hoeveel je moet neerleggen om er later een mooi rolletje van af te kunnen halen. Maar als ik het nog een paar keer heb gedaan, zal je het vanzelf wel aanvoelen.

En dan komt het… met twee ronde stokjes ga je de wol oprollen. En niet te strak want dan krijg je de stokjes niet meer uit je rolletje. De eerste keer was er een beetje weinig wol, en kon ik twee rolletjes maken, waarvan de ene ook nog in twee stukjes scheurde. Daarna heb ik wat meer wol neergelegd en kom ik er drie van het bord rollen. Ik wil eerst een heleboel rolletjes maken, voordat ik er mee gaan spinnen. Gelukkig zijn de weersvoorspellingen dit weekend erg slecht, en kunnen we niet naar buiten!

We zijn terug van een maand Zweden en Noorwegen, en hebben het daar heerlijk gehad, maar dat staat op het andere weblog Fishfreak. Mijn weblog gaat over wol, spinnen, breien en alle andere dingen die ik leuk vind. En omdat ik hier al heel lang niets meer heb geschreven, even een up-date-je van de vakantie.

Op de heenreis in de auto en op de boot heb ik heerlijk kunnen breien aan de Twisted sokken, de opzet had ik al voor de vakantie gemaakt, en het patroon had ik al goed bestudeerd, zodat ik alleen maar hoefde te breien (het is een patroon dat op Ravelry en Knitty staat). Tijdens de vakantie heb ik er zo nu en dan aan gewerkt, en op de laatste camping heb ik beide sokken afgehecht. En als het niet zulk mooi weer was, had ik ze vast al eens aangetrokken.

Op de terugweg ben ik begonnen met een sjaal. De wol (ja, echte) heb ik gekocht in een Noorse winkel die Nille heet, een winkel die ook huishoudartikelen en schoolartikelen verkoopt. Ik ben gevallen voor de mooie blauw/groene kleuren (die zijn helaas niet goed op de foto). Verder ben ik geen echt leuke wolwinkels tegengekomen, maar dat is ook logisch als je meer in de natuur bent, dan in steden. De sjaal ben ik aan het breien met dubbelzijdige kabels en gerstekorrel.

In Zweden heb ik wel een boekje gekocht, in Jokkmokk. We gingen daar naar toe omdat we het zo’n leuke naam vinden, bovendien ligt dit nagenoeg op de Poolcirkel. In de gamle apotek (een prachtig houten gebouw dat vroeger dus een apotheek was) was een brei tentoonstelling van de dames van de Husflid (huisvlijt). Jammergenoeg waren ze erg verlegen en spraken ze bijna geen Engels, en ik ben erg slecht in Zweeds, dus konden ze me niet uitleggen waarmee ze de natuurlijk geverfde wol hadden geverfd.

Het was verder erg leuk om daar rond te wandelen tusse de gebreide sokken en wanten, en te kijken bij de weefgetouwen. Het boekje ging ik afrekenen, en heb er nog een klein souvenirtje bijgekocht (alleen maar omdat ik het zo leuk vond dat ze zo vreselijk hun best deden voor ons!).

En ik heb ook nog een setje frimerken (postzegels) gekocht in de supermarkt, omdat er breiafbeeldingen op stonden.

Voordat we vertrokken had ik ook nog de geverfde vezels die ik vorig jaar gekregen had op de Landelijke Spindag in de hobbykrat gestopt. Ik had het thuis geverfd en gekaard, en heb een beetje gesponnen op een spintol en getwijnd op de Andean manier die ik al eerder heb beschreven. Maar ik vond het niet zo heel fijn spinnen. Als het klaar is, zal ik er wel een logje aan wagen.

Tot zover Insteken, omslaan … in de vakantie, nu ga ik me voorbereiden op een paar leuke breiworkshops die ik bij de Spinners in Den Haag ga geven.

Een paar jaar geleden heeft Fenna van een melkpak een portemonnee leren vouwen, en toen we in Noorwegen waren hebben we daar een Noors melkpak omgetoverd tot portemonnee. Die gaat nog steeds mee om het Deense en Zweedse geld in te bewaren als we in Noorwegen zijn. Pasgeleden heb ik een nieuwe versie geleerd, de portemonnee met schroefdop! Deze versie heb ik op de breigroep laten zien, en onder lichte dwang heb ik beloofd dat ik de uitleg nog eens op mijn weblog zou zetten. Hierbij de fotoreportage met toelichting.

Maak het pak goed schoon en knip of snijd de bodem eruit, knip ook het bovenste randje eraf. Nu heb je een vierkante koker, waar je doorheen kunt kijken.

Nu moet je eerst de zijkanten naar buiten vouwen, zoals het paarse pak. Daarna maak je nog twee vouwen tussen de voor/achterkant van het melkpak en de vouw in het midden van de zijkant. Het klinkt misschien een beetje ingewikkeld, maar je ziet de vouwen in het groene pak. De vouwen moeten helemaal van boven tot onderaan het pak gemaakt worden, en nog eens stevig aangedrukt worden.

Nu kan je kiezen voor een grote of kleine portemonnee. Het paarse pak wordt klein, het groene pak wordt groter. Het verschil zit in de richting van de vouw, bij het paarse pak gaat de eerste vouw naar binnen, bij het groene pak gaat de eerste vouw naar buiten toe.

Als je de keuze hebt gemaakt tussen een grote of kleine portemonnee, moet je het pak ongeveer in drie delen vouwen. Het deel met de dop wordt de voorkant, het middelste deel wordt de achterkant van de portemonnee. En het laatste deel wordt de klep, en daarvoor moet je een stuk wegknippen.

Op deze foto zie je welk stuk je van het pak moet wegknippen. Hiervoor vouw je de portemonnee, en het deel dat aan de voorkant over de dop heen komt moet vast blijven zitten (dat is aan dezelfde kant als waar de dop zit). Kijk hier eerst even goed naar, voordat je gaat knippen, als het eraf is, kan het er niet meer aan!

Nu moet je nog een rondje uitknippen. Vouw hiervoor de klep naar beneden over de dop heen, en druk dit flink aan. Je krijgt dan een afdruk ter grootte van de dop. Knip of snijd dit uit. Niet de beide delen met een nietmachine aan elkaar vast. Bij de kleine portemonnee heb ik dat in het midden gedaan. Bij de grote heb ik de zijkanten dichtgeniet, hierdoor krijg je in het midden nog een extra vakje. Doe de flap naar beneden en draai de dop op je portemonnee!

Als je merkt dat er een foutje in de uitleg zit, wil je me dit dan laten weten, dan zal ik het verbeteren.
Veel succes en plezier ermee!

In Zweden heb ik geleerd om van een enkel bolletje garen dat ik had gesponnen toch een getwijnd draadje te maken. Twijnen doe je meestal met twee of meer draden, ze draaien tegen de spinrichting in, en vormen zo een goede draad om mee te breien. Daarvoor gebruik ik dan ook meerdere klossen gesponnen garen. Maar ik ben soms ook heel nieuwsgierig hoe een vezeltje spint of welke kleur een combinatie zal worden. En dan heb ik maar een klein stukje gesponnen op de spintol of het spinnewiel. En dan is het twijnen op de Andean manier een uitkomst. Dat heb ik dus in Zweden geleerd, en dan op een apparaatje waarop je de draden wikkelt. Zo’n Handy Andy heb ik niet, maar je kan het ook op je hand doen (en daar heb ik er gelukkig twee van).

Je begint met de draad een paar keer om je duim te wikkelen. De begindraad heb je nodig als je gaat twijnen, en het is lastig als die tussen de andere wikkelingen om je hand zit.

Je linkerhand is met de palm naar je toe. Nu wikkel je de draad vanaf de linkerkant van je hand, om je middelvinger. Eerst aan de rechterkant, dan achterlangs en links van je middelvinger weer terug.

 Dan draai je je hand met de palm van je af en de draad gaan naar de linkerkant (waar je pink zit). Je kan het ook zonder je hand te draaien, maar dit gaat eigenlijk vanzelf als je een paar keer heen en weer bent geweest.

 Nu draai je je hand weer met de palm naar voren. En vanaf de rechterkant gaat de draad om je middelvinger heen. Eerst linksom, dan achterlangs en rechtsom weer terug naar de rechterkant van je hand. 

 Je draait je hand weer om en gaat met de draad naar de andere kant.

Daarna begin je weer opnieuw met de draad om de middelvinger te draaien vanaf de linkerkant. Dan weer achterlangs naar de rechterkant en daar de draad weer om je middelvinger wikkelen.

Dit herhaal je totdat de draad op is. Begin niet te strak met omwikkelen want je middelvinger kan dan behoorlijk afknellen. Als de draad helemaal is opgewikkeld, haal je je middelvinger uit de draden. Dit is vooral lastig als de draden wat strakker zitten. De draden komen nu als een soort armband om je pols te zitten. Je pakt de begin- en de einddraad en hiermee maak je een beginnetje om te gaan twijnen. Als je het goed hebt gedaan, kan je nu steeds de twee draden losjes uit je armband twijnen.

Het stukje over mijn weerstand tegen acryl is gelezen door Bart & Francis, en zij hebben mij vriendelijk gecorrigeerd. Acryl is niet alleen maar hard, en stug. Het bestaat net als wol in verschillende soorten. Een Drents heideschaap geeft een hele stugge wol, in tegenstelling tot een mooie en fijne merino. En zo  heeft acryl dus ook verschillende soorten, zachte en harde, dure en de mij reeds bekende goedkope soorten. Een combinatie van wol en acryl maakt dat er nog meer verschillende soorten garens bestaan. Zo kan je de beste eigenschappen van beide materialen combineren. Dat zal ik dan ook gaan uitproberen met een ander zakje Bayardine, die ik op de kaardenmolen ga mengen met een merino, en misschien wil ik daar wat draadjes sari-zijde doorheen mengen.
Het schaapje Kroezebetje was dus een echt Tupperware-schaapje, zij was een heel bijzonder schaapje omdat ze geen krulletjes in haar vacht had. Gelukkig kwam ze uiteindelijk bij een dokter die haar een labeltje gaf. Misschien ga ik wel een gekleurd acryl schaapje breien van mijn streng gekleurde Bayardine.
(Met dank aan Bart & Francis en aan mijn moeder voor het sturen van de foto’s van het boek)